De mens zit vol tegenstrijdigheden. Volgens de bekende filosoof Arthur Schopenhauer zijn we net stekelvarkens in een koude nacht. Stekelvarkens gaan dicht op elkaar staan voor de warmte, en dan weer snel uit elkaar door hun vlijmscherpe stekels. Het lijkt een onmogelijke opgave: een bron van tegenstrijdigheden.
Duwen en trekken
En zo is het ook voor mensen in relaties. We zijn constant aan het wegduwen en aantrekken. Zo manoeuvreren we tussen tegenstrijdige verlangens. Misschien komt het door het wegvallen van religie en ideologieën, pijlers van onze identiteit, maar het lijkt alsof we steeds zijn overgeleverd aan onze eigen wispelturige verlangens. Daardoor zakken we af en toe weg in een moeras van tegenstrijdigheden. Neem bijvoorbeeld corona: kunnen we de autoriteiten vertrouwen? Hebben we voldoende vertrouwen in de wetenschap? Moet ik me laten vaccineren of juist niet? Elke dag worden mensen verdeeld door de emoties die ze ervaren en de keuzes die ze moeten maken.
Bewegen tussen tegenpolen
Sigmund Freud beschreef hoe er driften in ons bestaan; driften die ons voortdrijven en driften die gericht zijn op stilstand. Eigenlijk twee tegenpolen waartussen we steeds bewegen. Zonder tegenstrijdigheden zou het leven ook heel saai en voorspelbaar worden. Tegenstrijdigheid leidt namelijk vaak tot dynamiek, strijd, zelfreflectie en vooruitgang. Het is, zou je kunnen zeggen, de motor van ons bestaan.
Leer je tegenstrijdigheden kennen
Ons leven lang hunkeren we naar een oplossing van onze tegenstrijdigheden, maar misschien is het veel zinvoller om ze te leren kennen. Daar is openheid en ruimdenkendheid voor nodig. Bij Nescius leren we de tegenstrijdigheden kennen. Het stekelvarken in ons mag er ook zijn.